Η τσουκνίδα είναι ένα αγαπημένο βότανο, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και με πολλές θεραπευτικές ιδιότητες.

Τι είναι η τσουκνίδα!

Η τσουκνίδα (Urtica dioica) είναι η γνωστή τσουκνίδα που βλέπουμε στον κήπο μας και έχει καταγωγή από τη βόρεια Ευρώπη και τη βόρεια Ασία. Το φυτό της είναι ποώδες με λεπτά τριχίδια στα φύλλα και τους μίσχους, τα οποία περιέχουν μια χημική ουσία, που προκαλεί τον γνωστό ερεθισμό και πόνο όταν έρχεται σε επαφή με το δέρμα – εάν ως παιδί μαζεύατε λουλούδια στους αγρούς, πιθανότατα έχετε προσωπική εμπειρία!

Ωστόσο, αποφεύγουμε ερεθισμούς εάν την βράσουμε για να την κάνουμε ρόφημα, ή όταν είναι σε αποξηραμένη μορφή. (Καλά νέα… μπορείτε να την αγοράσετε και να αποφύγετε τα τσιμπήματα!)

Η τσουκνίδα χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή ιατρική για τους εξής λόγους:

  • επούλωση πληγών
  • φροντίδα μαλλιών και τριχωτού της κεφαλής
  • ψυχική υγεία
  • γυναικολογία
  • υγεία του προστάτη
  • ανακούφιση από τον πόνο
  • εποχιακές αλλεργίες
  • αναλγητικό
  • αποτοξίνωση (πεπτικό και ουροποιητικό σύστημα)

Δεν έχουν μελετηθεί όλες αυτές οι παραδοσιακές χρήσεις, αλλά υπάρχει πληθώρα ανέκδοτων ευρημάτων από διάφορες μελέτες.

Τσουκνίδα : Τα Οφέλη για την Υγεία μας!

Πολλοί άνθρωποι έχουν πρόχειρα στο ντουλάπι τους μερικά φύλλα από αυτό το βότανο, καθώς είναι εξαιρετικά ωφέλιμο για την υγεία μας:

Θρεπτικά συστατικά

Η τσουκνίδα περιέχει αντιοξειδωτικά, βιταμίνες και μέταλλα που ενισχύουν την υγεία του οργανισμού μας, όπως:

  • Βιταμίνη Α
  • Βιταμίνες Β
  • Βιταμίνη C
  • Βιταμίνη Κ
  • Ασβέστιο
  • Σίδηρο
  • Μαγνήσιο
  • Φώσφορο
  • Κάλιο
  • Νάτριο
  • Πολυφαινόλες
  • Β καροτίνη

Είναι επίσης πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι η τσουκνίδα περιέχει λίπη και αμινοξέα (σπάνιο για βότανο), γεγονός που την καθιστά ιδανικό βότανο για τα θρεπτικά συστατικά του. Είναι ένα υπέροχο ρόφημα για κάμπινγκ ή εκδρομές με σακίδιο, ειδικά αν η συνταγή είναι σπιτική.

Αντιφλεγμονώδες.

Η τσουκνίδα έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που ανακουφίζουν από τον πόνο. Σύμφωνα με έρευνες, υπάρχουν πολλές φυτικές τροφές που είναι αντιφλεγμονώδεις, συμπεριλαμβανομένης της τσουκνίδας. Μπορεί περαιτέρω διερεύνηση να είναι απαραίτητη, αλλά οι ενδείξεις για την παραδοσιακή χρήση της τσουκνίδας είναι σημαντικές. Επίσης, σύμφωνα με άλλες μελέτες, η τσουκνίδα περιέχει ισχυρές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες λόγω του ευρέος φάσματος των φυτοχημικών.

Πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν αποξηραμένη τσουκνίδα με κρέμα για κατάπλασμα, το οποίο ανακουφίζει από τον πόνο στη μέση και τις αρθρώσεις.

Μεταβολισμός.

Οι διαταραχές του μεταβολισμού (καρδιά, σάκχαρο, θυρεοειδής κ.λπ.) είναι όλο και πιο συχνές στις μέρες μας. Σύμφωνα με έρευνες, η τσουκνίδα ενισχύει την υγεία του μεταβολισμού. Μια μελέτη του 2013 που δημοσιεύθηκε στο Clinical Laboratory διαπίστωσε ότι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 είδαν βελτίωση στη ρύθμιση του σακχάρου τους μετά τη χρήση εκχυλίσματος τσουκνίδας για περίοδο τριών μηνών. Σύμφωνα με άλλες μελέτες αυτό συμβαίνει διότι η τσουκνίδα ενδέχεται να μιμείται την ινσουλίνη.

Η καρδιά παίζει σημαντικό ρόλο στις μεταβολικές διεργασίες του οργανισμού μας. Σύμφωνα με έρευνες, η τσουκνίδα μπορεί να έχει αγγειοδιασταλτική δράση, δηλαδή μπορεί να μειώσει την ένταση στον καρδιακό μυ και να μειώσει την υψηλή αρτηριακή πίεση. Επιπλέον, ενισχύει την υγεία του παγκρέατος, σύμφωνα με μια μελέτη του 2014 σε αρουραίους.

Αντιμικροβιακές ιδιότητες.

Παραδοσιακά, η τσουκνίδα χρησιμοποιείται τοπικά σε πληγές και μάλιστα, η ιατρική επιστήμη το τεκμηριώνει. Σύμφωνα με μελέτες, η τσουκνίδα εκδήλωσε ισχυρή αντιμικροβιακή δράση ενάντια σε ένα ευρύ φάσμα βακτηρίων.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η τσουκνίδα πρέπει να υποβληθεί σε επεξεργασία πριν εφαρμοστεί στην πληγή για να αποφευχθεί ο ερεθισμός! Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αποξηραμένη τσουκνίδα, είτε αναμεμιγμένη με λάδι (το ελαιόλαδο είναι εξαιρετική λύση) είτε απευθείας στο δέρμα, ή να την προσθέσετε σε σπιτικά σκευάσματα. Μπορείτε επίσης να ετοιμάσετε βάμμα τσουκνίδας (χρησιμοποιήστε αποξηραμένο βότανο).

Εγκυμοσύνη.

Δεν υπάρχουν σαφή τεκμήρια για το πώς η τσουκνίδα βοηθά το γυναικολογικό σύστημα. Ωστόσο, επειδή είναι τόσο πλούσια σε ποικιλία θρεπτικών ουσιών, μπορεί να βοηθήσει τη γυναίκα κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης με τη μορφή  ροφήματος. Χρησιμοποιήθηκε ως ενισχυτικό γιατροσόφι για τον θηλασμό, οπότε θεωρείται βότανο με ειδικά και εκπληκτικά οφέλη.

Ωστόσο, υπάρχει κάποια διαμάχη σχετικά με τη χρήση της τσουκνίδας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς ορισμένοι βοτανολόγοι πιστεύουν ότι μπορεί να προκαλέσει διαστολή της μήτρας.  Μια καλή συμβουλή είναι να αποφεύγουμε τα βότανα κατά το πρώτο τρίμηνο και στη συνέχεια να χρησιμοποιούμε βότανα που είναι ασφαλή σύμφωνα τα επιστημονικά δεδομένα (όπως η τσουκνίδα). Σε κάθε περιπτωση συμβουλευθείτε τον γιατρό σας – θα σας πει την πιο κατάλληλη λύση!

Υγεία του προστάτη

Η τσουκνίδα βοηθά επίσης στην υγεία του προστάτη. Χρησιμοποιείται ευρέως στην Ευρώπη για  καλοήθη υπερπλασία του προστάτη (BPH), βοηθώντας σε συμπτώματα όπως η μειωμένη ροή των ούρων, η ατελής εκκένωση της ουροδόχου κύστης κ.α. Επιπλέον, η τσουκνίδα ίσως είναι μια πολλά υποσχόμενη ενισχυτική θεραπεία για τον καρκίνο του προστάτη. Σύμφωνα με μια μελέτη του 2000 το εκχύλισμα ρίζας τσουκνίδας ενδεχομένως να βοηθά στην αποτροπή εξάπλωσης του καρκίνου του προστάτη – περισσότερες έρευνες είναι απαραίτητες, ωστόσο τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι πολλά υποσχόμενα.

Γερά μαλλιά!

Μία από τις πιο δημοφιλείς χρήσεις της τσουκνίδας είναι η χρήση της για την υγεία μαλλιών και του τριχωτού της κεφαλής. Σύμφωνα με μία μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2011, η τριχόπτωση και η αραίωση των μαλλιών οφείλονται σε φλεγμονή στο θυλάκιο της τρίχας. Δεδομένου ότι η τσουκνίδα έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, ενδεχομένως να συμβάλει στην καταπολέμηση της φλεγμονής που προκαλεί απώλεια μαλλιών και βλάβη στα θυλάκια της τρίχας. Επιπλέον, σύμφωνα με άλλες μελέτες, φαίνεται πως βελτιώνει την κυκλοφορία στο τριχωτό της κεφαλής και βοηθά στην ανάπτυξη των μαλλιών, ενώ ενδεχομένως «βοηθά στην αποφυγή τριχόπτωσης». Οι ενώσεις που βρίσκονται στην τσουκνίδα ρυθμίζουν την υπερπαραγωγή τεστοστερόνης που μπορεί να προκαλέσει προβλήματα τριχόπτωσης, ενώ, οι ίδιες ενώσεις, ενισχύουν την παραγωγή μιας πρωτεΐνης που διεγείρει την ανάπτυξη των μαλλιών.

Γι ‘αυτό υπάρχουν πολλά σαμπουάν και μαλακτικά με τσουκνίδα.

Διαβάστε επίσης: Γνωρίζετε ότι Μπορείτε να Σταματήσετε την Τριχόπτωση; Μάθετε τις TOP 6 Βιταμίνες για τη Γρήγορη Ανάπτυξη Μαλλιών

Ανακούφιση από αλλεργίες.

Η τσουκνίδα χρησιμοποιείται συχνά για να ανακουφίσει από τα συμπτώματα αλλεργίας. Σύμφωνα με έρευνες, η τσουκνίδα ήταν πιο αποτελεσματική από εικονικό φάρμακο σε άτομα που πάσχουν από αλλεργική ρινίτιδα. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2009, η τσουκνίδα πιθανόν επηρεάζει τους βασικούς υποδοχείς και τα ένζυμα που σχετίζονται με αλλεργίες και φαίνεται πως δρα ως αντιισταμινικό, οπότε είναι ό,τι πρέπει για τις εποχικές αλλεργίες.

Διάφορες χρήσεις της τσουκνίδας

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για σπιτική χρήση της τσουκνίδας. Προσέξτε το τσίμπημα, αλλά η αποξηραμένη/μαγειρεμένη τσουκνίδα είναι ακίνδυνη.

Ας δούμε μερικούς τρόπους χρήσης:

  • Μαγειρική – Επειδή η τσουκνίδα περιέχει πολλά θρεπτικά συστατικά, είναι μια εξαιρετική προσθήκη για τα γεύματά μας. Μπορείτε να την αποξηράνετε, ή να την προσθέσετε σε συνταγή με άλλα χόρτα (δεν καταναλώνεται ωμή). Μπορείτε να δοκιμάσετε σπιτικά smoothies με τσουκνίδα για πρόσθετα θρεπτικά συστατικά.
  • Πολυβιταμίνη – Μερικοί άνθρωποι θεωρούν ακόμη και το τσάι τσουκνίδας ως μορφή καθημερινής λήψης βιταμίνης. Προσθέστε τσουκνίδα σε μείγμα τσαγιού ή απολαύστε το βότανο μόνο του ως ρόφημα.
  • Ιώσεις και γρίπη – Ετοιμάστε ρόφημα τσουκνίδας και επωφεληθείτε από τα θρεπτικά συστατικά εάν υποφέρετε από κάποια ίωση.
  • Πρώτες βοήθειες – Η αποξηραμένη τσουκνίδα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κατάπλασμα για μικρές πληγές και καταπολέμηση τυχόν μόλυνσης.
  • Φλεγμονώδης πόνος – Σε περιπτώσεις αρθρίτιδας και πόνου στις αρθρώσεις, οι βοτανολόγοι συνιστούν την εφαρμογή φρέσκιας τσουκνίδας απ΄ευθείας στο σημείο που υποφέρει, πιστεύοντας ότι το τσούξιμο βοηθά στην ανακούφιση από τον πόνο. Μπορεί να μην ακούγεται διασκεδαστικό, αλλά φαίνεται ότι λειτουργεί!
  • Περιποίηση μαλλιών – Μπορείτε να προσθέσετε τσουκνίδα σε νερό με ξύδι για το ξέβγαλμα – θα δυναμώσετε τα μαλλιά και θα αποφύγετε τη λιπαρότητα.
  • Αλλεργίες και αλλεργικές αντιδράσεις – Καταναλώστε ρόφημα τσουκνίδας ή βάμμα καθημερινά για 2-3 μήνες πριν από την έναρξη της περιόδου αλλεργίας για λόγους πρόληψης. Κυκλοφορούν επίσης κάψουλες για άμεση ανακούφιση από τα συμπτώματα αλλεργίας. Η τσουκνίδα είναι χρήσιμη και για ανακούφιση από τσίμπημα δηλητηριώδους κισσού αφού δρα ως αντιισταμινικό.
  • Οφέλη για όλο τον οργανισμό – Εάν θέλετε να χρησιμοποιήσετε τσουκνίδα για λόγους εγκυμοσύνης, για την υγεία του προστάτη ή για κάποια άλλη περίπτωση που αναφέρεται παραπάνω, ξεκινήστε με ρόφημα τσουκνίδας ή βάμμα. Δοκιμάστε επίσης κάψουλες!

Τσουκνίδα – ασφάλεια και παρενέργειες.

Η τσουκνίδα θεωρείται γενικά ασφαλής για χρήση – ωστόσο, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, μερικοί βοτανολόγοι διαφωνούν με τη χρήση τσουκνίδας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ο βοτανολόγος Michael Moore στο βιβλίο του Medicinal Plants of the Mountain West σημειώνει ότι η φρέσκια τσουκνίδα πρέπει να αποφεύγεται από τις εγκύους, καθώς μπορεί να προκαλέσει «διέγερση της μήτρας». Δεν είναι σαφές εάν η αποξηραμένη τσουκνίδα είναι ασφαλής. Σε κάθε περίπτωση συμβουλευθείτε τον γιατρό σας.

Εάν χρησιμοποιείτε φάρμακα, άλλα συμπληρώματα ή πάσχετε από κάποια νόσο, καλύτερα να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν χρησιμοποιήσετε τσουκνίδα. Μπορεί να υπάρχουν κάποιες αλληλεπιδράσεις για όσους λαμβάνουν φάρμακα για καρδιακές παθήσεις, διαβήτη και υψηλή αρτηριακή πίεση ή εάν παίρνετε αντιθρομβωτικά.

Πώς μπορείτε να προμηθευτείτε τσουκνίδα!

Η τσουκνίδα διατίθεται σε μορφή ρίζας, φύλλων ακόμη και σε μορφή σκόνης, πούδρας που προστίθεται σε χυμούς. Ας δούμε πώς θα τη βρείτε στα ειδικά καταστήματα:

  • Σε σκόνη
  • Ματσάκι αποξηραμένων φύλλων για παρασκευή ροφήματος ή βάμματος
  • Σε φακελάκια για ρόφημα
  • Ως βάμμα
  • Σε κάψουλα
  • Για μαλλιά – σε σαμπουάν και μαλακτικό

Αν είστε αρκετά γενναίοι, μπορείτε να τη μαζέψετε μόνοι σας από τον κήπο ή κάποιον κοντινό αγρό (απλώς φροντίστε να είστε 100% σίγουροι για την ασφάλεια κάποιου βοτάνου πριν το καταναλώσετε)!

Κείμενο – απόδοση, Λ.Τ.