Ο Luther Standing Bear ήταν αρχηγός της φυλής Oglala Lakota Sioux ο οποίος, μαζί με ορισμένους άλλους αρχηγούς όπως ο Charles Eastman, ο Black Elk και ο Gertrude Bonnin έζησαν στο μεταίχμιο της αλλαγής από τον τρόπο ζωής των αυτοχθόνων των μεγάλων πεδιάδων στον τρόπο ζωής του μεγάλου πολιτισμού των ευρωπαίων πρωτοπόρων. Ανατράφηκε σύμφωνα με τις παραδόσεις της φυλής του μέχρι την ηλικία των έντεκα και κατόπιν σπούδασε στην Τεχνική Ινδική Σχολή του Οικοτροφείου Carlisle της Πενσυλβανίας, όπου έμαθε την αγγλική γλώσσα και τον τρόπο ζωής. (Αν και εθνικό ιστορικό ορόσημο, το Carlisle παραμένει ένας χώρος διαμάχης στους κύκλους των ιθαγενών).
Οι ρίζες του Luther και των τριών προαναφερόμενων αρχηγών της εποχής του, στην παράδοση ήταν βαθιές, γεγονός που κατέστησε τον Luther δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ των δύο πολιτισμών. Αν και η πορεία του μέσα από τον κόσμο των λευκών ήταν επιτυχημένη – έπαιξε πολυάριθμους κινηματογραφικούς ρόλους στο Χόλυγουντ – ήταν ταγμένος στην προστασία του τρόπου ζωής της φυλής του. Μέχρι τη στιγμή του θανάτου του είχε δημοσιεύσει 4 βιβλία και ηγείτο του προοδευτικού κινήματος που αποσκοπούσε στη διατήρηση της κληρονομιάς και της κυριαρχίας του τρόπου ζωής των ιθαγενών της Αμερικής. Ας δούμε λοιπόν 10 σοφές κουβέντες του μεγάλου Ινδιάνου Αρχηγού των Sioux, γνωστού ως Όρθια Αρκούδα που σίγουρα θα μας κάνουν να αμφισβητήσουμε αυτά που ξέρουμε για τον σύγχρονο πολιτισμό.
- Η ευγένεια για τον κόσμο της Lacota δεν είχε σχέση με τον έπαινο, την κολακεία, τους επιτηδευμένους τρόπους, τα ωραία και μεγάλα λόγια. Οι επιτηδευμένοι τρόποι δεν ήταν παρά έλλειψη εντιμότητας, ενώ όποιος μιλούσε ακατάπαυστα ήταν για τους άλλους αγενής και ανόητος. Η συζήτηση δεν ξεκινούσε ποτέ αμέσως, ούτε κυλούσε βιαστικά, σα να ήθελαν να τελειώσει γρήγορα.
- Τα παιδιά μάθαιναν ότι η αληθινή ευγένεια ήταν πράξεις, όχι λόγια. Τα παιδιά απαγορευόταν να περάσουν μεταξύ της φωτιάς που έκαιγε κι ενός ηλικιωμένου που καθόταν δίπλα στη φωτιά, ή ενός επισκέπτη, να διακόπτουν τους άλλους, ή να κοροϊδεύουν ανάπηρους ή δύσμορφους ανθρώπους. Εάν ένα παιδί έκανε κάτι τέτοιο, αμέσως ο γονέας το έβαζε στη θέση του ήρεμα, χωρίς φωνές.
- Η σιωπή είχε το δικό της νόημα στη Λακότα και πριν μιλήσει κάποιος, πάντοτε επικρατούσε ένα μικρό διάστημα σιωπής, ως πράξη αληθινής ευγένειας και σεβασμού του κανόνα ότι «η σκέψη προηγείται του λόγου» … και μέσα στη θλίψη, την ασθένεια, τον θάνατο, ή την οποιαδήποτε ατυχία η παρουσία αξιοσημείωτης και μεγάλης σιωπής ήταν σημάδι σεβασμού… η αυστηρή τήρηση αυτής της ένδειξης καλής συμπεριφοράς ήταν ο λόγος, χωρίς αμφιβολία, ότι της αποδόθηκε ο ψευδής χαρακτηρισμός του στωικισμού από τους λευκούς. Είπαν ότι η σιωπή είναι ανοησία, αδιαφορία, αναισθησία, χωρίς ίχνος ευαισθησίας, συναισθημάτων.
- Δεν θεωρούσαμε «άγρια φύση» τις μεγάλες ανοιχτές πεδιάδες, τους ωραίους λόφους, τα ρυάκια με την έντονη βλάστηση. Αυτή την εντύπωση την είχαν μόνο οι λευκοί και μόνο για τους λευκούς η «άγρια φύση» ήταν «μολυσμένη» με «άγρια» ζώα και «άγριους» ανθρώπους. Για μας ήταν μια ομορφιά. Η γη ήταν πλούσια και την περπατούσαμε απολαμβάνοντας την ευλογία του Μεγάλου Μυστηρίου.
- Η συγγένεια με όλα τα πλάσματα της γης, του ουρανού και του νερού ήταν μια πραγματική αρχή, μια αρχή δημιουργίας. Στον κόσμο των ζώων και των πτηνών υπήρχε ένα αδελφικό συναίσθημα που έκανε τη Lacota να ζει με ασφάλεια μέσα σε αυτόν τον κόσμο της φύσης. Υπήρχαν φορές που οι άνθρωποι της Lakota έρχονταν πολύ κοντά με τους φτερωτούς και χνουδωτούς φίλους τους, σε σημείο που γίνονταν αδέρφια και μιλούσαν την ίδια γλώσσα.
- Αυτή η έννοια της ζωής και των σχέσεων της ζωής ήταν ανθρώπινη, προίκιζε τη Lacota με αστείρευτη αγάπη. Η Lakota γινόταν ένα με τη χαρά και το μυστήριο της ζωής, ένιωθε ευλάβεια για όλη τη ζωή, έγινε ένας τόπος που αγκάλιαζε και φιλοξενούσε κάθε αγαθό σε ένα σχήμα ύπαρξης που θεωρούσε το καθετί σημαντικό και σπουδαίο.
- Το άγγιγμα της γης έκανε καλό στο δέρμα και οι ηλικιωμένοι χαίρονταν να βγάζουν τα σανδάλια τους και να περπατούν με γυμνά πόδια πάνω στη γη…ο γέροντας Ινδιάνος ακόμη κάθεται στη γη, δεν θέλει να εγκαταλείψει εκείνη τη δύναμη που του χαρίζει ζωή. Πίστευε ότι η επαφή με τη γη τον έκανε να αποκτήσει βαθύτερη σκέψη να νιώσει την ένταση της ζωής. Μπορούσε να δει πιο καθαρά στα μυστήρια της ζωής και να έρθει πιο κοντά, να ενωθεί, να γίνει ένα με τις άλλες ζωές που τον περιτριγύριζαν.
- Τα πάντα είχαν τη δική τους προσωπικότητα, μόνο που ήταν διαφορετική από τη δική μας σε μορφή. Τα πάντα ήταν πλημμυρισμένα γνώση. Ο κόσμος ήταν μια βιβλιοθήκη, τα βιβλία της ήταν οι βράχοι, οι πέτρες, το γρασίδι, τα ρυάκια, τα πουλιά και τα ζώα, που μοιράζονταν, όπως κι εμείς, τις καταιγίδες και την ευλογία της γης. Η φύση μας δίδαξε όσα έπρεπε να κάνουμε, κι αυτό ήταν να νιώσουμε την ομορφιά της. Οι καταιγίδες δεν μας έπνιξαν ποτέ, οι ανεμοστρόβιλοι δεν μας παρέσυραν, ούτε οι βροχές και τα χιόνια. Όλο αυτό ενέτεινε την ανθρώπινη ματαιότητα κι εμείς μπορούσαμε να προσαρμοστούμε στα πάντα, σε ό,τι θα ερχόταν κι εμείς έπρεπε να το αντιμετωπίσουμε, ίσως με περισσότερη προσπάθεια και ενέργεια, αλλά χωρίς παράπονο.
- …η παλιά Lakota ήταν σοφή. Ήξερε ότι η καρδιά του ανθρώπου, μακριά από τη φύση γίνεται σκληρή. Ήξερε ότι η έλλειψη σεβασμού για κάθε ζωντανό οδηγούσε σε έλλειψη σεβασμού των ανθρώπων. Έτσι κράτησε τα παιδιά κοντά στη φύση, κοντά στην καταπραϋντική ανακούφιση που προσφέρει η αγκαλιά της.
- Ο πολιτισμός ήταν κάτι το οποίο υποχρεώθηκα να ακολουθήσω…αλλά αυτός ο πολιτισμός δεν μου πρόσφερε κάτι παραπάνω, δεν με έκανε να αγαπήσω περισσότερο την αλήθεια, την εντιμότητα, τη γενναιοδωρία.
Κείμενο – Απόδοση, Λ.Τ.
